Hoe kies je de perfecte thuisbatterij voor jouw zonnepanelen?

Energieonafhankelijkheid is een term die steeds vaker voorkomt in de wereld van duurzame energie. De mogelijkheid om zelfvoorzienend te zijn en niet afhankelijk te zijn van het energienetwerk is een aantrekkelijke optie voor veel huiseigenaren. Een van de belangrijkste elementen van een energie onafhankelijk systeem is een betrouwbare thuisbatterij of accu. In dit artikel zullen we bespreken de rol van batterijen in een zonnepanelensysteem, verschillende soorten thuisaccu's en factoren om te overwegen bij het kiezen van een thuisaccu. We zullen ook praten over de installatie, het onderhoud en de kosten van een thuisaccu. Laten we beginnen met het begrijpen wat het belang is van energieonafhankelijkheid.

De belangrijkheid van energieonafhankelijkheid

In een tijd waarin de kosten van traditionele energiebronnen blijven stijgen en de impact van klimaatverandering steeds duidelijker wordt, is het streven naar energieonafhankelijkheid een verstandige keuze. Energieonafhankelijkheid betekent dat u niet afhankelijk bent van het energienetwerk en uw eigen energie kunt opwekken en opslaan. Dit kan worden bereikt door het installeren van zonnepanelen en een thuisaccu.

De rol van batterijen in een zonnepanelensysteem

Een thuisaccu speelt een cruciale rol in een zonnepanelensysteem. Het stelt je in staat om overtollige energie die jouw zonnepanelen produceren op te slaan voor later gebruik. Dit is vooral handig tijdens de nacht of op bewolkte dagen wanneer de zonnepanelen mogelijk niet genoeg energie produceren. Met een thuisaccu kun je jouw eigen energie opslaan en gebruiken wanneer je dat nodig hebt, waardoor je minder afhankelijk bent van het energienetwerk. Tevens help je om het net te ontlasten, zie ook ons blog over het overvolle stroomnetwerk.

Soorten thuisaccu's voor zonnepanelen

Er zijn verschillende soorten thuisaccu's beschikbaar voor zonnepanelensystemen. De meest voorkomende types zijn loodzuuraccu's, lithium-ionaccu's, zoutwater accu’s en flowbatterijen.

Loodzuuraccu’s

Loodzuuraccu's zijn de meest traditionele en goedkopere optie op de markt. We kennen ze vooral van startaccu’s in auto’s. Ze bestaan uit drie elementen; lood, zwavelzuur en water. Ze hebben een beperkte levensduur (8 tot 10 jaar) en moeten regelmatig worden onderhouden. Loodzuuraccu's zijn geschikt voor huiseigenaren die een meer betaalbare optie willen en bereid zijn om het extra onderhoud te doen.

Lithium-ion accu's

Lithium-ion accu's zijn populairder geworden vanwege hun langere levensduur (15 tot 20 jaar) en hogere energiedichtheid. Ze zijn duurder dan loodzuuraccu's, maar vereisen minder onderhoud en bieden een betere prestatie. Lithium-ion accu's zijn ideaal voor huiseigenaren die een betrouwbare en onderhoudsvrije thuisaccu willen.

Zoutwater accu’s

Een zoutwater thuisaccu is de meest milieuvriendelijke manier om elektriciteit op te slaan. De accu’s zijn gemaakt van kunststof en bevatten een zout- en een zoetwaterreservoir. Deze accu is relatief jong, maar al redelijk populair doordat ze veilig en ecologisch zijn.

Het is een onderhoudsvrije accu die energie opslaat door zout en zoet water van elkaar te scheiden. Bij contact tussen de twee soorten water ontstaat er een elektrische stroom. Wanneer de batterij oplaadt, worden het zoete en zoute water weer van elkaar gescheiden. Een mooi voordeel is dat ze volledig ontladen kunnen worden (dus 100% van de capaciteit benutten) en geen giftige stoffen bevatten.

Het nadeel is wel dat deze accu’s relatief weinig energie kunnen opslaan en behoorlijk groot en zwaar kunnen zijn. Daarnaast kan je minder piekstroom verwachten. Een waterkoker en een strijkijzer tegelijk kan je hier vaak niet mee voeden.

Flowbatterijen

Flowbatterijen zijn een opkomende technologie die gebruikmaakt van elektrolyt vloeistoffen om energie op te slaan. Ze hebben een lange levensduur en bieden een grote opslagcapaciteit. Flowbatterijen zijn echter nog prijzig en worden meestal gebruikt voor grootschalige energieopslag.

Afwegingen bij het kiezen van een thuisaccu

Bij het kiezen van een thuisaccu zijn er verschillende factoren waarmee je rekening moet houden.

Allereerst is de capaciteit van de accu. Dit bepaalt hoeveel energie de accu kan opslaan. Het is belangrijk om een accu te kiezen die voldoende capaciteit heeft om aan je energiebehoeften te voldoen. Een vuistregel hierbij is dat de accu een capaciteit heeft 1 tot 1,5 keer het aantal kWp van de zonnepanelen. Een gemiddelde zonnepaneleninstallatie heeft 4 kWp. De thuisaccu moet in dat geval een capaciteit hebben van 4 tot 6 kWh.

Soms staat er vermeldt dat een systeem modulair is. Dat houdt in dat je deze relatief gemakkelijk kan uitbreiden of vervangen. Dit is iets om zeker mee te nemen. Mocht je in de toekomst je opslagcapaciteit willen vergroten is dit natuurlijk fijn om meteen mee te nemen in je overweging.

Een andere belangrijke factor is de intelligentie van een accu. Dat wil zeggen; hoe ‘slim’ is een accu. Kan deze bijvoorbeeld op basis van weersverwachtingen of actuele (dynamische) energietarieven en het energieverbruik van uw huishouden bepalen wanneer hij stroom moet opslaan en wanneer niet. Dit komt ook je levensduur ten goede. Want het systeem zal geen energie opslaan als het toch geen zin heeft. Hierdoor wordt de accu minder vaak volgeladen en blijft deze langer goed.

De laad- en ontlaadsnelheid van de accu is ook iets om goed te overwegen. Bij een zoetwater accu is het bijvoorbeeld lastig om meerdere apparaten die veel stroom vragen (zoals een strijkijzer of een waterkoker) tegelijk te voorzien van energie.

Tot slot, de veiligheid. Vraag altijd welke (veiligheids)certificering er bij de accu is. Dan weet je zeker dat een accu veilig in je huis geplaatst kan worden.

Installatie en onderhoud van een thuisaccu

De installatie van een thuisaccu moet worden uitgevoerd door een gekwalificeerde professional. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de accu correct wordt geïnstalleerd en veilig wordt bediend. Na de installatie moet de accu regelmatig worden onderhouden om optimale prestaties te garanderen. Hou er rekening mee dat de accu’s behoorlijk zwaar zijn, dus het is lastig om deze drie trappen op te tillen. Daarnaast is een koele en droge ruimte aan te raden. Daarom worden deze vaak in een kelder of garage gemonteerd.
Het onderhoud bestaat uit het controleren van de laadstatus, het reinigen van de accu en het uitvoeren van eventuele firmware-updates. Vaak kan dit met een app, dus je hoeft je handen niet vies te maken.

Kosten voor thuisaccu's

De kosten van een thuisaccu variëren afhankelijk van het merk, de capaciteit en de installatiekosten. Over het algemeen kunnen thuisaccu's een aanzienlijke investering zijn. De kosten liggen in 2023 tussen de 750 en 1.000 euro per kWh. Voor een relatief kleine accu (2 kWh) ben je al snel 2.000 euro kwijt. Dit is een forse investering die helaas niet snel een relatief lange terugverdientijd heeft. In de komende jaren kan dit zo maar veranderen, doordat de kosten van een accu dalen. Daarnaast neemt vanaf 2025 de salderingsregeling langzaam af. Hiermee wordt de terugverdientijd een stuk gunstiger. Daarnaast gaan er steeds meer stemmen op om subsidies te creëren voor thuisaccu’s. Of dit er komt is nog onzeker.

Conclusie: wil je energieonafhankelijk zijn?

Het kiezen van de perfecte thuisaccu voor jouw zonnepanelensysteem is een belangrijke stap op weg naar energieonafhankelijkheid. Het is essentieel om rekening te houden met verschillende factoren, zoals capaciteit, levensduur en kosten, bij het maken van uw keuze. Door de juiste thuisaccu te kiezen, kun je jouw eigen energie opwekken en opslaan, waardoor je minder afhankelijk bent van het energienetwerk en jouw ecologische voetafdruk verkleint. Maar verwacht niet op korte termijn de investering terug te verdienen. Zolang er nog geen subsidies beschikbaar zijn zal de terugverdientijd langer zijn dan zonnepanelen. Neem contact op met een professional om u te helpen bij het nemen van de juiste beslissing.

Over de auteur

Paul Teutscher is zoon van een aannemer en mede-oprichter van Van Blauw. Hij heeft ruim 15 jaar ervaring in de financiële dienstverlening. Paul's motto is: “Laat de wereld een beetje beter achter dan dat je het aantrof.” Van Blauw helpt woningeigenaren bij het verduurzamen van hun woning.